ativrushti nuksan bharpai महाराष्ट्रातील शेतकरी बांधवांना गतवर्षी झालेल्या अतिवृष्टीमुळे (Heavy Rains) प्रचंड नुकसान सहन करावे लागले आहे. या नुकसानीपोटी मिळणाऱ्या अनुदानाची (Ativrushti Anudan) प्रतीक्षा अनेक महिन्यांपासून सुरू आहे. अशातच, 20 नोव्हेंबर 2025 रोजी शासनाच्या वरिष्ठ स्तरावर झालेल्या महत्त्वपूर्ण बैठकीनंतर, राज्यातील अनुदान वाटप प्रक्रियेला आता ‘सुपरफास्ट’ गती मिळाली आहे.
ज्या शेतकऱ्यांचे अनुदान अजूनही प्रलंबित आहे, त्यांच्यासाठी ही माहिती अत्यंत महत्त्वाची आहे. या लेखात, अनुदान वितरणाची सद्यस्थिती, 30 नोव्हेंबरची अंतिम मुदत आणि जिल्ह्यानुसार प्रलंबित केवायसी (KYC) चा तपशील आपण जाणून घेणार आहोत.
30 नोव्हेंबरपर्यंतची मुदत ativrushti nuksan bharpai
शासनाने 20 नोव्हेंबरच्या बैठकीनंतर स्पष्ट आदेश दिले आहेत की, जिल्हाधिकारी कार्यालयांनी युद्ध पातळीवर काम करून अनुदान वितरण पूर्ण करावे. या प्रक्रियेतील सर्वात मोठा अडथळा म्हणजे अनेक पात्र शेतकऱ्यांची अपूर्ण असलेली केवायसी (Know Your Customer).
- केवायसी पूर्ण करा: ज्या शेतकऱ्यांची केवायसी राहिली आहे, त्यांना 30 नोव्हेंबर 2025 पूर्वी ती पूर्ण करण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे. 30 नोव्हेंबरपर्यंत जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांच्या खात्यात अनुदान जमा करण्याचे लक्ष्य ठेवण्यात आले आहे.
- फार्मर आयडी (Farmer ID) आवश्यक: अनेक जिल्ह्यांमध्ये अनुदान वितरणासाठी आता शेतकरी आयडी (Farmer ID) बंधनकारक करण्यात आला आहे. ज्यांनी हा आयडी काढलेला नाही, त्यांनी त्वरित तो तयार करावा.
- यादी प्रकाशन: प्रशासनाला पात्र लाभार्थींच्या याद्या तात्काळ प्रकाशित करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत.
अहिल्यानगर मध्ये ₹ 500 कोटींचे अनुदान बाकी!
अतिवृष्टी भरपाईसाठी मंजूर निधीच्या बाबतीत अहमदनगर जिल्हा मोठा आहे. तथापि, येथील आकडेवारी चिंताजनक आहे, कारण मोठ्या प्रमाणात अनुदान अजूनही वाटपाच्या प्रतीक्षेत आहे.
| तपशील | सद्यस्थिती (आकडेवारी) |
| एकूण पात्र शेतकरी | 8,27,718 |
| मंजूर झालेले एकूण अनुदान | ₹ 1,065 कोटी 41 लाख |
| आतापर्यंत वितरित अनुदान | ₹ 540 कोटी 27 लाख |
| प्रलंबित अनुदानाची रक्कम | ₹ 504 कोटींहून अधिक |
| केवायसी बाकी असलेले शेतकरी | 85,028 |
अहमदनगर जिल्ह्यात सुमारे 85 हजार शेतकऱ्यांचे अनुदान केवळ केवायसी पूर्ण न झाल्यामुळे अडकले आहे. यामध्ये श्रीगोंदा (10,295 शेतकरी) आणि कर्जत (9,407 शेतकरी) या तालुक्यांमध्ये केवायसी प्रलंबित असलेल्या शेतकऱ्यांची संख्या सर्वाधिक आहे.
जिल्ह्यानुसार अनुदानाची सद्यस्थिती आणि आवाहन
इतर प्रमुख जिल्ह्यांमध्येही अनुदान वितरणाची गती वाढली असली तरी, अनेक ठिकाणी केवायसी आणि फार्मर आयडीची अडचण कायम आहे.
सोलापूर मोठा टप्पा बाकी
सोलापूर जिल्ह्यासाठी अतिवृष्टी आणि रब्बी हंगामाच्या नुकसानीपोटी मिळून ₹ 1,519 कोटी पेक्षा जास्त अनुदान मंजूर आहे. यापैकी सुमारे 50% अनुदान अजूनही शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचलेले नाही.
- विशेष बाब: पुरामुळे जमीन खरडून गेलेल्या 20,441 शेतकऱ्यांसाठी सुमारे ₹ 57 ते ₹ 60 कोटींचा प्रस्ताव मंजुरीच्या अंतिम टप्प्यात आहे.
अमरावती: अर्धी मदत बाकी
अमरावती जिल्ह्यासाठी ₹ 1,150 कोटींहून अधिक मदत मंजूर असताना, केवळ सुमारे ₹ 542 कोटी निधी वितरित झाला आहे. म्हणजे, निम्म्याहून अधिक मदत अजूनही वाटपाच्या प्रतीक्षेत आहे.
- महत्वाचे आवाहन: अमरावतीतील ज्या शेतकऱ्यांनी अद्याप ‘ग्री स्टॅकची नोंदणी’ केली नाही किंवा ‘फार्मर आयडी’ बनवलेला नाही, त्यांनी तात्काळ ही प्रक्रिया पूर्ण करावी.
यवतमाळ आणि बुलढाणा
- यवतमाळ: 5.42 लाख पात्र शेतकऱ्यांपैकी 3.62 लाख शेतकऱ्यांच्या खात्यात ₹ 336 कोटी 97 लाख जमा झाले आहेत. मोठ्या संख्येने शेतकरी अजूनही केवायसी आणि फार्मर आयडीच्या प्रतीक्षेत आहेत.
- बुलढाणा: जिल्ह्यात वेगवेगळ्या टप्प्यांमध्ये (जून ते ऑक्टोबर) अनुदान मंजूर झाले आहे. पण केवायसी पूर्ण न केलेल्या शेतकऱ्यांमुळे वितरण प्रलंबित आहे. जिल्हाधिकारी कार्यालयाने त्वरित केवायसी पूर्ण करण्याचे आवाहन केले आहे.
अनुदान मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांनी त्वरित काय करावे?
शेतकरी बांधवांनी 30 नोव्हेंबरची मुदत गाठण्यासाठी खालील दोन प्रमुख बाबींना प्राधान्य द्यावा:
- केवायसी (KYC) प्रक्रिया: आपल्या गावातील आधार सेवा केंद्र किंवा तालुकास्तरीय अधिकारी (उदा. तलाठी, ग्रामसेवक, कृषी सहायक) यांच्याकडील VK नंबर वापरून आपली प्रलंबित केवायसी त्वरित पूर्ण करा.
- फार्मर आयडी (Farmer ID) निर्मिती: ज्या शेतकऱ्यांनी अद्याप फार्मर आयडी काढलेला नाही, त्यांनी त्वरित तो तयार करून घ्यावा. हा आयडी अनुदान थेट खात्यात जमा होण्यासाठी महत्त्वाचा आहे.
