namo shetkari yojana योजनेचा २१ वा हप्ता नुकताच देशभरातील पात्र शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा करण्यात आला आहे. मात्र, महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी एक मोठी आणि चिंताजनक बातमी समोर आली आहे. या हप्त्यात राज्यातील ६ लाखांहून अधिक लाभार्थी शेतकऱ्यांची नावे वगळण्यात आल्याचे आकडेवारीवरून स्पष्ट झाले आहे.
या कपातीमुळे केवळ पीएम किसान योजनेचा लाभच नव्हे, तर राज्य सरकारने सुरू केलेल्या ‘नमो शेतकरी महासन्मान निधी’ योजनेच्या लाभावरही थेट परिणाम होणार आहे, ज्यामुळे वगळलेल्या शेतकऱ्यांमध्ये तीव्र नाराजी पसरली आहे.
पीएम किसान हप्त्यांमध्ये मोठी तफावत namo shetkari yojana
राज्याच्या कृषी विभागाने जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या संख्येत मोठी घट दिसून आली आहे:
| हप्ता | लाभार्थी शेतकरी संख्या | जमा झालेला निधी |
| २० वा हप्ता | ९६ लाख ५१ हजार १७१ | १९३० कोटी २३ लाख रुपये |
| २१ वा हप्ता | ९० लाख ४१ हजार २४१ | १८०८ कोटी २५ लाख रुपये |
या आकडेवारीतील तफावत पाहिल्यास, २१ व्या हप्त्यासाठी तब्बल ६ लाख १० हजार हून अधिक शेतकऱ्यांना वगळण्यात आले आहे. केंद्र सरकारने लागू केलेल्या कडक निकषांमुळे आणि पडताळणी मोहिमेमुळे ही संख्या घटल्याचे सांगितले जात आहे.
पीएम किसानमधून वगळले, म्हणजे नमो शेतकरी योजनेतूनही वंचित!
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांची चिंता अधिक वाढवणारी बाब म्हणजे नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना. ही योजना पूर्णपणे पीएम किसान योजनेच्या धर्तीवर चालते.
या योजनेचा महत्त्वाचा नियम असा आहे की, ज्या शेतकऱ्यांना पीएम किसान योजनेचा हप्ता मिळतो, त्याच शेतकऱ्यांना नमो शेतकरी योजनेचा २,००० रुपयांचा हप्ता दिला जातो.
याचा स्पष्ट अर्थ असा आहे की:
- पीएम किसान योजनेच्या २१ व्या हप्त्यातून जे ६ लाखांहून अधिक शेतकरी वगळले गेले आहेत, ते आपोआपच नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजनेच्या आगामी हप्त्यापासून देखील वंचित राहणार आहेत.
- त्यामुळे या वगळलेल्या शेतकऱ्यांचे दरवर्षी मिळणारे ६,००० रुपये (पीएम किसान) आणि ६,००० रुपये (नमो शेतकरी) असे एकूण १२,००० रुपयांचे आर्थिक पाठबळ थांबणार आहे.
वगळण्याचे कारण: कडक पडताळणी मोहीम
लाभार्थींची संख्या घटण्यामागे केंद्र सरकारने पीएम किसान योजनेसाठी लागू केलेले कडक निकष आणि पडताळणी मोहीम कारणीभूत आहे.
मुख्यतः ही नावे ‘या’ कारणांमुळे वगळली गेली:
- कुटुंबातील दुहेरी लाभार्थी (Double Beneficiaries): एकाच कुटुंबातील एकापेक्षा जास्त सदस्यांनी लाभ घेतल्यास त्यांची नावे वगळली गेली.
- मृत व्यक्ती (Deceased Beneficiaries): मृत झालेल्या लाभार्थींची नावे पडताळणीनंतर वगळण्यात आली.
- जमिनीच्या नोंदीमध्ये विसंगती (Land Record Mismatches): अर्जातील आणि जमिनीच्या कागदपत्रांतील माहिती जुळत नसलेल्या शेतकऱ्यांचा हप्ता रोखण्यात आला आहे.
ज्या शेतकऱ्यांच्या नोंदी जुळत नाहीत, त्यांना पुढील हप्त्यात मागील हप्ता मिळण्याची शक्यता असली तरी, दुहेरी लाभार्थी किंवा मृत व्यक्तींची नावे कायमस्वरूपी वगळण्यात आली आहेत.
