weather update महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी मोठी बातमी: सध्या राज्यात कडाक्याची थंडी पडत आहे, जी गहू (Wheat) आणि हरभरा (Chickpea) यांसारख्या रब्बी पिकांच्या पेरणीसाठी अत्यंत अनुकूल ठरत आहे. मात्र, या पोषक वातावरणातच ज्येष्ठ हवामान अभ्यासक पंजाबराव डख यांनी राज्यात लवकरच दोन टप्प्यांत अवकाळी पावसाचे आगमन होणार असल्याचा महत्त्वाचा इशारा दिला आहे.
शेतकऱ्यांनी या थंडीचा फायदा घेऊन पेरणीची कामे त्वरित उरकून घ्यावीत आणि पुढील पावसाच्या अंदाजानुसार आपल्या शेतीचे नियोजन करावे, असे आवाहन डख यांनी केले आहे.
रब्बी पिकांसाठी ‘वरदान’ weather update
सध्या राज्याच्या बहुतांश भागांत उत्तरेकडील थंड वारे वाहत असल्याने दिवसाही थंडी जाणवत आहे. हे वातावरण रब्बी हंगामासाठी खऱ्या अर्थाने ‘वरदान’ ठरले आहे.
- गहू आणि हरभरा: या दोन्ही पिकांच्या उगवण आणि प्राथमिक वाढीसाठी ही थंडी अत्यंत फायदेशीर आहे.
- शेतकऱ्यांसाठी सल्ला: ज्यांची कापूस वेचणी (Cotton Picking) पूर्ण झाली आहे, त्यांनी त्वरित शेत रिकामे करून हरभऱ्याची पेरणी करावी. यामुळे शेतकऱ्यांना एकाच हंगामात दुहेरी पीक घेण्याची संधी मिळेल.
वेळेवर पेरणी पूर्ण करा, अन्यथा नुकसान होण्याची शक्यता आहे.
दक्षिण महाराष्ट्रात तुरळक सरी
अवकाळी पावसाचा पहिला टप्पा नोव्हेंबर महिन्याच्या मध्यात, म्हणजेच २४ आणि २५ नोव्हेंबर दरम्यान अपेक्षित आहे.
| विभाग | प्रभावित जिल्हे | स्वरूप | सूचना |
| दक्षिण महाराष्ट्र व सीमावर्ती भाग | सांगली, कोल्हापूर, सातारा, सोलापूर, पंढरपूर, पुणे, धाराशिव | तुरळक ठिकाणी हलक्या सरी / रिमझिम पाऊस. | हा पाऊस आंध्र प्रदेश, कर्नाटक या राज्यांत पडणाऱ्या पावसाचा परिणाम असेल. मोठे नुकसान होण्याची शक्यता नाही. |
| द्राक्ष बागायतदार | – | – | ज्या द्राक्ष बागायतदारांच्या बागा फुलोऱ्याच्या अवस्थेत आहेत, त्यांनी या दोन दिवसांत विशेष काळजी घ्यावी. |
शेतकऱ्यांनी या पावसाची जास्त चिंता न करता, फक्त आपल्या नाजूक पिकांचे (उदा. भाजीपाला, द्राक्ष) नियोजन करावे.
उत्तर महाराष्ट्र आणि विदर्भात जोर
पहिला टप्पा संपताच, नोव्हेंबर अखेर (२९ नोव्हेंबर) पासून राज्यात पुन्हा एकदा पावसाळी वातावरण निर्माण होईल. पावसाचा दुसरा आणि मोठा टप्पा २९ नोव्हेंबर ते ५ डिसेंबर या कालावधीत अपेक्षित आहे.
- प्रमुख क्षेत्र: विदर्भ, उत्तर महाराष्ट्र आणि मराठवाड्याचा काही भाग.
- विदर्भ: नागपूर, यवतमाळ, चंद्रपूर, गोंदिया, भंडारा, अमरावती, अकोला या जिल्ह्यांमध्ये छत्तीसगड सीमेकडून पावसाला सुरुवात होईल.
- उत्तर महाराष्ट्र: जळगाव, धुळे, नंदुरबार.
- मराठवाडा: संभाजीनगर (औरंगाबाद) च्या काही भागांतही पाऊस अपेक्षित आहे.
शेतकऱ्यांनी या कालावधीत रब्बीची पेरणी पूर्ण करून घ्यावी आणि पाऊस थांबल्यावर आंतरमशागतीचे कामे सुरू करावीत.
कायमस्वरूपी हवामान बदल: २ ते ७ डिसेंबरचा नियम
पंजाबराव डख यांनी शेतकऱ्यांना एक अत्यंत महत्त्वाचा आणि कायमस्वरूपी नियम लक्षात ठेवण्याचे सांगितले आहे:
दरवर्षी, २ डिसेंबर ते ७ डिसेंबर या कालावधीत महाराष्ट्रातील जवळपास अर्ध्या विभागांमध्ये विजांच्या कडकडाटासह पाऊस पडतोच.
हा एक नैसर्गिकरित्या घडणारा हवामान बदल आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी दरवर्षी डिसेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात सतर्क राहून त्यानुसार शेतीचे नियोजन करावे, असे डख यांनी सांगितले.
